Andorra'yı Duymuş muydunuz?
Daha önce adını duymadığınızı iddia ettiğim ülke Andorra.
Andorra’yı bilen insanların çoğu bu ülkeyi futbol maçlarından hatırlar. Genellikle de insanlar böyle bir ülkenin varlığından haberdar bile değildir. Avrupa’nın güneybatısında, Fransa ve İspanya arasında Pirene dağlarının(Fransayı İber yarımadasından ayıran 430 km uzunluğundaki dağ silsilesi) üzerine kurulu olan bir ülkedir. Yüz ölçümü olarak da diğer ülkelere göre kıyasladığınızda oldukça küçük bir ülke olduğunun farkına varacaksınız(468 km2 ). Bu yüz ölçümünü kafanızda somutlaştırmak için Balıkesir’in ilçesi olan Ayvalık’ın yüz ölçümünün 256 km2 olduğunu bilmeniz size yardımcı olacaktır.
Bölgedeki ilk insan etkileşimleri m.ö 9500 yılına kadar dayanmaktadır. Avcı-toplayıcıların mevsimlik olarak Pirene Dağları’nda kamp yaptığı ve bu civarda balık ve avcılık ile uğraştıkları bilinmektedir. Andorra tarihindeki asıl önemli olaylar 8.yy dolaylarında yaşanmıştır. İber yarımadasını ele geçiren Moorlar ( Müslüman arap kabilesi) Andorra’ya doğru ilerlemektedir. Aynı zaman diliminde de Charle The Great ( Charlemagne) yaşamaktadır. Andorra’nın Moorlar tarafında ele geçirilmesinin ardından Charlemagne gönderdiği ordu ile Andorra’yı tekrardan bağımsızlığına kavuşturmuştur. Andorra’nın milli marşının adı “El Gran Carlemany Mon Pare” yani “Atam Büyük Şarlman”dır. Bu da Andorralıların Şarlmana karşı duyduğu saygı ve sevgiyi bizlere göstermektedir.
Etnik grup olarak Andorra’yı incelemek istersek şöyle bir veri ile karşılaşırız. Nüfusun %48’i Andorralı %25’i İspanyol %12’si Portekizli %4’ü Fransız ve %9’unu diğer etnik gruplar oluşturmaktadır. Ana dilleri Katalancadır fakat çocukları okullarda Fransızca ve İspanyolca eğitimi de almaktadırlar. Yani ülkenin çoğunluğu çok dillidir diyebiliriz. Andorra kelimesini etimolojik olarak incelediğimizde ilginç bir varsayım ile karşılaşıyoruz. Andorra Moorlar tarafından ele geçirildikten sonra normal olaraktan Moorlar tarafından bu bölge anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Andorra’nın bulunduğu bölge dağlık ve ormanlık alanlardan oluşuyor. Moorlar bu bölgeyi tanımlamak için Arapça’da ‘orman, sık odunların olduğu mekan’ anlamına gelen “ad-darra” kelimesini kullanmışlardır. Bu da zaman geçtikçe Andorra halini almıştır.
Andorra’nın bayrağı sarı, kırmızı ve mavi renklerinden oluşmaktadır. Orta kısımda sarı rengi bulunur ve sarı rengin üzerinde de Andorra’nın arması bulunur. . Armalarının üzerinde ‘Virtus Unita Fortior’ yazmaktadır ve anlamı “Birleşik güç daha güçlüdür” demektir. Mavi ve kırmızı renkleri Fransa’yı, kırmızı ve sarı renkleri ise İspanya’yı temsil etmektedir. Andorra’nın Fransa ve İspanya arasındaki ilişkileri diğer ülkeler ile olan ilişkilerinden biraz farklıdır diyebiliriz.
Andorra’nın Fransa ve İspanya ile olan ilişkisinin normal ülkeler ile olan ilişkilerinden biraz farklı olduğundan bahsetmiştik . Fransa ve İspanya Andorra’nın bir nevi koruyucusu ve ebeveyni gibiler. Ülkenin kendine ait bir ordusu bulunmamakta. Sadece ülke içi asayişi sağlamak için ülkenin polisleri bulunmakta. Bunun haricinde savunma olarak Fransa ve İspanya’ya bağlılar. Andorra’nın yönetim şekli de buna göre şekillenmiş ve dünyada sadece bu ülkede görülen bir sistem geliştirilmiştir. Bu sistemin adı Co-Princes’dır. İspanya’daki bir prens ve Fransa’daki bir prensin birleşimi ile yönetilmektedir. Bu durum 1278’den 1993’e kadar devam etmiş ve 1993 sonrasında ise sistemde bazı değişiklikler meydana gelmiştir.
Andorra’nın ekonomik geliri turizm, tarım ve vergiler üzerine kuruludur. Andorra’nın sadece %2’si işlenebilir toprağa sahiptir ve genel olarak da bu topraklarda tütün yetiştirilmektedir. Tarihi bina olarak biraz zayıf kalan bir ülke olsa da turist çekmeyi başarabilmiş bir ülkedir. Senede 10 milyon turist ağırlamaktadır bu sayı Türkiye’de 50 milyondur.