Çayın Sağlığa Etkileri
Çayın faydaları ve muhtemel zararları.
Geçenlerde sağlıkla ilgili bir belgesel izledim, yediğimiz her şeyin hayatımızı çok önemli bir şekilde etkilediğini ve geçirdiğimiz çoğu hastalığında bu yediklerimizle yakından ilgili olduğunu öğrendim.
Bu da beni bir günde en çok tükettiğimiz şeyleri düşünmeye itti ve bunlardan birinin çay ve kahve olduğunu fark ettim. Dünyada en çok tüketilen zararsız ve ucuz olmasının yanı sıra özellikle çok çay içen birisi olarak ne tür yarar ve zararları olduğunu merak ettim ve bunları sizin için derledim!
Çay, yalnızca siyah çaydan oluşmuyor hepinizin bildiği üzere. Peki bu fark tam olarak neyle ilgili? Camellia sinensis bitkisinin yapraklarının sıcak suda demlenmesiyle yapılan çay, farklı zamanlarda işlendiğinde farklı tatlara ve faydalara sahip oluyor. Eğer çayı taze yapraklarını toplar toplamaz kurutursak bu yeşil çayı, eğer topladıktan sonra biraz fermente olmasını beklersek bu oolong çayını, eğer topladıktan sonra kurumadan önce tamamen fermente edersek bu da bizim çoğunlukla tercih ettiğimiz siyah çayı oluşturuyor.
Çay; yeşil, oolong veya siyah olması fark etmeksizin birçok hastalığı önlemede önemli bir rol oynuyor, belli bir ölçüde içmek kanseri (akciğer, ağız, mide, pankreas, kolorektum, cilt, prostat ve idrar kesesi kanseri), kardiyovasküler hastalıkları (kalp damar tıkanıklıkları, yüksek tansiyon ve felç gibi hastalıklar), böbrek taşlarını, bakteriden kaynaklanan enfeksiyonlarını, dişteki çürükleri ve ishali önleyebiliyor.
Ayrıca, yüzyıllarca nezle ve nezle türevi hastalıklardan iyileşirken kullanılan çay bağışıklığı da güçlendirir. Aynı zamanda yaşlanma ve diyabet karşıtı etkilere de sahip olmanın yanı sıra günde birkaç bardak içildiğinde kadınlarda daha sık görülen romatoid artriti (iltihaplı romatizma) de engelleyebildiği görülmüştür. Çok geniş çapta araştırılamamış olsa da Parkinson hastalığını (beyni etkileyen hareket bozukluğu) önlemede de pozitif bir etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. İnflamasyonu ve kronik durumların başlama riskini azaltma potansiyeli olduğu görülmüştür.
Potansiyel riskleri arasında, içerdiği kafein ve alüminyum miktarı, demir alımını etkilemesi düşünülebilir. Ancak bugün araştırmalarda bunların oluşturduğu riskler incelenmiş ve aslında sağlığa hiçbir tehdit oluşturmadığı gözlenmiştir.
Sonuç olarak, erişimi bu kadar kolay ve faydaları bu kadar çok olan çayın, günde birkaç bardak şeklinde şekersiz olarak tüketilmesi tavsiye edilir!
Kaynakça
Trevisanato SI, Kim YI. Tea and health. Nutr Rev. 2000 Jan;58(1):1-10. doi: 10.1111/j.1753-4887.2000.tb01818.x. PMID: 10697388.
Khan N, Mukhtar H. Tea and health: studies in humans. Curr Pharm Des. 2013;19(34):6141-7. doi: 10.2174/1381612811319340008. PMID: 23448443; PMCID: PMC4055352.
Rasheed Z. Molecular evidences of health benefits of drinking black tea. Int J Health Sci (Qassim). 2019 May-Jun;13(3):1-3. PMID: 31123432; PMCID: PMC6512146.