Gerçek ile Yalan Arasında: Dezenformasyonun Gücüne Karşı Bilinçli Okuyucu Olmak

Bugünlerde karşımıza çokça çıkan bir terimden bahsetmek istiyorum. Dezenformasyon, bir diğer deyişle bilginin kasıtlı bir şekilde yanlış veya değiştirilerek yayılmasına verilen isim. Bu kasıtlı yanlış bilgi kimi zaman bahsi geçen kişi veya kişileri aşağı çekmeyi, kötü göstermeyi hedeflerken kimi zamanda onların görünürlüğünü arttırmak amacıyla bir Pr çalışması olarak halka sunuluyor. Peki dezenformasyondan nasıl korunabiliriz?

Son yıllarda internet kullanımının artması ile dijital Medya, hayatımızda temel bir ihtiyaç haline geldi. Eskiden halkın bilgi ihtiyacını gidermeyi amaçlayan yazılı basının yerini alan bu yeni iletişim aracı hayatımızın büyük bir alanında etki sahibi olurken aynı zamanda bizi oluşabilecek tehlikelerle de baş başa bırakabiliyor. Bu tehlikelerden en göze çarpanı; halkı yanıltma, kandırma, manipüle etme eğilimindeki dezenformasyondur.

Dezenformasyon çoğu zaman dijital medya ile ilişkilendirilse de geleneksel basında da karşımıza çıkabilir. Genellikle aracı konumunda olan basın bilgiyi halka iletir. Bu iletimde oluşabilecek herhangi bir dezenformasyonu fark etmek ve önlem almak yine basının sorumluluğundadır.

Dijital Medya ise kolektif bir yapı olması sebebiyle dezenformasyonun hızlı bir şekilde halka ulaşmasını sağlar. Bu nedenle halkın dezenformasyonu anlayabilmesi ve çözümlemesi, güvenilir bir bilgiye erişim için oldukça önemlidir. Medya okuryazarı bireyler yani bu tarz dezenformasyonlara karşı bilinçli okuyucular olmaları gerekir.

Bilinçli bireyler, okudukları her bilgiye şüphe ile yaklaşır. Alternatif kaynaklar ile karşılaştırma yaparak bilginin güvenilirliğini sorgular. Çoğu zaman bilginin dili de dezenformasyonu anlamada oldukça etkilidir. Açık ve yalın bir dil kullanılması gerekilen bilgi; karmaşık, sert, provokatör, tedirgin eden bir dile sahipse şüphe ile yaklaşmak dezenformasyondan korunmak için oldukça önemlidir.