Phineas Gage: Beyin Hasarının Kişilik Üzerine Etkisi
Beyin ve davranış arasındaki bağlantının anlaşılmasında devrim niteliğinde bir keşif
Yaratıcılık, problem çözme, planlama, karar verme, sorumluluk alma vb. frontal lob tarafından yürütülmektedir. Aynı zamanda ahlaki davranışların düşünme merkezidir. Kısacası frontal lob insanı insan yapan özelliklerden sorumlu beyin bölgesidir.
Frontal lobun hasar görmesi Frontal Lob Sendromu(FLS) olarak adlandırılır. FLS, normal olan kişilik yapılarında ve davranışlarda olumsuz değişimlerin ortaya çıkmasıdır. Frontal lobun hasar görmesi sonucu tepkisizlik, umursamazlık, davranış bozukluğu, hareket kontrol bozukluğu gibi bozukluklar görülmektedir. Frontal lobun duygusal fonkiyonlarla ilişkisi, Phineas Gage vakasında ortaya konmuştur.
Phineas Gage, ABD'nin Vermont eyaletinde, demir yolunda kayaların patlatılması işinde çalışıyor. Gage yine bir gün barutları yerleştirirken barut ani bir şekilde ateşlenmiş, barutun patlamasıyla fırlayan demir çubuk, deliğin üzerine eğilmiş olan Gage'in sol elmacık kemiğinin altından girip sol gözünden geçerek kafatasını delmiş ve havada uçup 10 metre ileriye düşmüştür. Gage patlamanın etkisiyle yere düşmüş fakat hala hayattaydı. Patlamanın gürültüsünü duyan diğer işçiler Gage'nin yanına geldiğinde onu bilinci açık bir şekilde otururken buldular. İşçiler Gage'i kasabanın doktoruna götürmek üzere at arabasına bindirdiler (Bazı kaynaklarda arabayı Gage'in sürdüğü belirtilmektedir.). Doktor Harlow, yarayı temizlemiş, kafatasında kırılan kemikleri normal konumuna getirip birleştirmiştir. Frontal lobunun parçalanması ve sol gözünün kör olması dışında fiziksel bir rahatsızlığı olmadığı rapor edilmiştir.Gage dokunmada, duymada bir sorun yaşamamıştı, ellerini ustalıkla kullanmaya devam etmişti. Dil ve konuşmada ise fark edilir bir aksama görülmemişti. Kazadan 2,5 ay sonra Gage iyileşerek işine tekrar başlamıştır. Ancak etrafındaki insanlar zaman geçtikçe kişiliğinin değiştiğini fark ediyorlardı. Kazadan önce enerjik, başarılı, planlı, çalışkan bir insanken kazadan sonra saygısız, çoğu zaman kavga eden, uyumsuz, kaprsili bir insana dönüşmüştür. Hayatı giderek bozulan Gage kazadan 12 yıl sonra San Francisco'da geçirdiği epilepsi krizi sonrasında hayatlarını kaybetmiştir. Phineas Gage hayatını kaybettikten sonra Dr. Harlow Gage'in ailesinden onay alarak Gage'in kafatasını ve demir çubuğu almıştır. Bunlar günümüzde Harvard Üniversitesi'nin Warren Anatomi Müzesi'nde sergilenmektedir.
Gage vakası üzerine yapılan çalışmalar; Beynin nörofizyolojik yapısının anlaşılmasına, kaza sonrasında ortaya çıkan kafa travmasıyla oluşan psikonörolojik hastalık ve genetikle ilişkilendirilen kişilik bozukluklarına sebep olan nörolojik hastalıklarla ilgili teşhis ve tedavi yöntemlerine ışık tutmaktadır.