Viyana: Avrupa'nın Saray Şehri

Viyana (Almanca: Wien), Avusturya'nın başkenti ve en büyük şehri olup, aynı zamanda ülkenin dokuz eyaletinden yüzölçümü bakımından en küçüğüdür. Yaklaşık 1.900.000 kişilik nüfusuyla Avusturya'nın en kalabalık şehridir. Çevre ilçeleriyle birlikte Viyana'da yaklaşık iki milyon insan yaşamakta olup, bu da ülke nüfusunun yaklaşık dörtte birine denk gelmektedir. Nüfus bakımından Viyana, Avrupa Birliği'nin en büyük onuncu kentidir.

Birleşmiş Milletler'in dört resmî merkezinden biri Viyana'da yer almaktadır. Ayrıca, kentte bulunan önemli uluslararası kuruluşlar arasında OPEC, AGİT ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) bulunmaktadır.

Viyana, yüzyıllar boyunca Habsburg Hanedanı'nın yerleşim yeri olmuş ve bu süre zarfında Avrupa'nın kültürel ve politik merkezlerinden biri hâline gelmiştir. Kent, 19. yüzyılın sonlarında Londra, New York ve Paris'ten sonra iki milyon nüfusuyla dünyanın en büyük dördüncü şehriydi. Ancak, I. Dünya Savaşı sonrasında nüfusunun dörtte birini kaybetmiştir. Coğrafi konumu ve yıllarca birçok imparatorluğa başkentlik yapması sebebiyle Viyana, gerek mimarisi gerekse kültürel dokusuyla Avrupa'nın en güzel şehirlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Hâlâ Habsburg Hanedanı'nın izlerini taşıyan eski kent merkezi ve Schönbrunn Sarayı, Avusturya devletinin başvurusu üzerine UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak kabul edilmiştir. Viyana'nın sembolü olan Aziz Stefan Katedrali ise şehrin tam merkezinde yer almaktadır.

Bu yazıda, Viyana'nın sembol hâline gelen önemli yapıtlarını inceleyeceğiz.

Belvedere Sarayları Savoy Prensi Eugene'nin (1663-1736) yazlık ikametgâhı olan Belvedere Sarayları, 18. yüzyılın başlarında ünlü Barok mimar Johann Lucas von Hildebrandt tarafından inşa edilmiştir. Saray kompleksi, Yukarı ve Aşağı Belvedere, Orangery ve Saray Ahırları ile geniş bahçelerden oluşmaktadır. Avrupa'nın en çarpıcı Barok yapılarından biri olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır. Günümüzde Belvedere, Orta Çağ'dan günümüze uzanan en büyük Avusturya sanatı koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.

Aziz Stefan Katedrali (Stephansdom) 1147 yılında inşa edilen Aziz Stefan Katedrali, Viyana'nın en önemli simgelerinden biridir. Osmanlı İmparatorluğu'nun II. Viyana Kuşatması sonrası geri çekilişi, kentte bir zafer olarak görülmüş ve bu olayı ölümsüzleştirmek adına, Innere Stadt bölgesinde bulunan ve adını meydandan alan Aziz Stefan Katedrali'ne Osmanlı askerini ayaklar altına alan bir heykel eklenmiştir. Kuşatmalar sırasında, Viyana halkı katedrali bir sığınak olarak kullanmış ve savaş boyunca burada korunmuştur.

Ayrıca, katedral Mozart’ın Requiem eserinin en net ve etkileyici şekilde icra edildiği yerlerden biridir. Eşsiz akustiği ve beş organın aynı anda çalınmasıyla dinleyicilere büyüleyici bir müzik deneyimi sunmaktadır.

Schönbrunn Sarayı 1.441 odalı Barok mimarisiyle Schönbrunn Sarayı, Avusturya'nın en önemli tarihi ve kültürel anıtlarından biridir. Saray ve geniş bahçeleri, ardışık Habsburg hükümdarlarının 300 yılı aşkın süredir değişen zevklerini, ilgi alanlarını ve isteklerini yansıtmaktadır. 1950'lerin ortalarından itibaren önemli bir turistik cazibe merkezi hâline gelmiştir. Saray, 1961 yılında ABD Başkanı John F. Kennedy ile Sovyet Başbakanı Nikita Kruşçev arasındaki tarihi toplantıya da ev sahipliği yapmıştır.

Wiener Riesenrad (Dev Dönme Dolap) Dünyanın en eski dönme dolaplarından biri olan Wiener Riesenrad, 1897 yılında İmparator Franz Joseph’in tahttaki 50. yılı anısına inşa edilmiştir. Viyana’nın en ünlü simgelerinden biri olarak, şehir manzarasının keyfini çıkarmak isteyen ziyaretçilere eşsiz bir deneyim sunmaktadır.

Diğer Önemli Yapılar

• Viyana Devlet Operası (Wiener Staatsoper): Dünya çapında ünlü opera ve bale gösterilerine ev sahipliği yapan önemli bir kültür merkezidir.
• Danube Kulesi: Şehrin en yüksek yapısı olup, gözlem terasından panoramik bir Viyana manzarası sunar.
• Sigmund Freud Müzesi: Ünlü psikanalist Sigmund Freud'un yaşadığı ve çalıştığı ev, günümüzde bir müze olarak ziyaretçilerini ağırlamaktadır.
• Hundertwasser Evi: Avusturyalı sanatçı Friedensreich Hundertwasser tarafından tasarlanan ve doğayla iç içe renkli mimarisiyle dikkat çeken bir konut kompleksidir.

Viyana, aynı zamanda dünyanın en kaliteli musluk sularından birine sahiptir. Şehirdeki musluk suyu, doğrudan Avusturya Alpleri’nden gelen doğal kaynak sularından sağlanmaktadır. Hiçbir kimyasal işlem görmeden, doğallığını koruyarak şehre ulaştırılan bu su, şişelenmiş sulardan bile daha kaliteli olup güvenle içilebilir.

Viyana, 2012 yılında dünyadaki 220 şehir arasında “Yaşanılacak En İyi Şehir” seçilmiştir. Şehir, siyasi ve ekonomik istikrarı, sosyo-kültürel yapısı, çevre düzenlemeleri, sağlık hizmetleri, eğitim, kamu hizmetleri, ulaşım olanakları ve doğal çevresiyle dünya çapında en yüksek yaşam standartlarından birine sahiptir.